Jaarplan Stadsmuseum Vollenhove 2025
 
Inleiding
 
Dit jaarplan is een uitwerking van het beleidsplan 2022-2026 van het Stadsmuseum Vollenhove. Het gaat om de stichting, die in 2005 onder een heel lange naam is ingeschreven. Het gebouw, geopend in 2008 door deze stichting, werd ‘Cultuur Historisch Centrum’ gedoopt, inmiddels veelal afgekort tot CHC. De naam CHC is in 2019 verdwenen van alle uitingen, waaronder de gevel. De naam is nu Stadsmuseum Vollenhove. Tegelijkertijd is er toegewerkt naar de erkende museumstatus, die in december 2023 is bereikt. Het lidmaatschap van de Museumvereniging is aangevraagd en we willen vanaf het seizoen 2025 meedoen met de Museumkaart waarmee houders daarvan gratis toegang krijgen.
 
Aanbod
 
In 2025 zal het aanbod zijn:

• De vaste expositie. De entreeprijs blijft hetzelfde.
• Een kerstgroepententoonstelling in december en begin januari. Entree € 5, donateurs € 4.
• Wisselexposities in Beeld&Geluid, zoveel mogelijk op hun verzoek door plaatselijke verenigingen en kunstenaars. In april en mei zal aandacht worden gegeven aan de overstromingsramp in 1825. In juni richt de VVVV opnieuw een expositie over het corso in, die te zien is tot eind augustus. In september en oktober zullen stukken uit het depot worden getoond.

Een stadswandeling voor ‘opstappers’ zal worden aangeboden op de eerste maandag en de eerste zaterdag van de maanden juni, juli en augustus op voorwaarde dat er dan een gids kan worden ingeroosterd. Daarnaast wordt zo’n stadswandeling aangeboden in de corsoweek.
Een bijzonder aanbod zijn vouchers voor een ‘aangekleed’ bezoek of stadswandeling die als cadeau voor Sinterklaas of Kerst kunnen worden gegeven.
Verder worden in oktober, de maand van de geschiedenis, opnieuw enkele lezingen aangeboden (deelname € 6). Kondschap zal hier in september aandacht aan geven, evenals aan het aanbod voor nieuwe donateurs en de kerstgroepententoonstelling. Het aanbod van films op het beeldscherm in de ruimte Beeld en Geluid zal worden aangescherpt met verbeterde en ingekorte opnamen vanuit het digitale archief, de fotobeeldbank zal worden aangevuld met foto’s uit het archief van Kondschap.
Toegankelijkheid voor mensen met een visuele beperking zal worden vergroot door handouts voor de tentoonstelling te maken met teksten in grote letters en een hoog contrast.
 
Collectie
 
De collectieregistratie (inclusief digitalisering) is actueel. Er blijft aandacht voor onderzoek voor aanvulling van de beschrijvingen, vooral van de belangrijkste voorwerpen.
De leden van de tentoonstellingscommissie hebben de vaste taak om hun deel van de collectie regelmatig te controleren op (juiste) registratie en zo mogelijk informatie toe te voegen. In bijeenkomsten in januari en maart van de tentoonstellingscommissie zal opnieuw kritisch worden bekeken of er wisselingen van en naar het depot moeten plaatsvinden.
Selectie van af te stoten voorwerpen blijft doorgaan.  Herbestemming zal in eerste instantie gaan via collega-instellingen in de regio. De LAMO-procedure wordt gevolgd, het gaat hierbij om objecten met een lage of helemaal geen erfgoedwaarde. Ook het aantal opgeslagen rekwisieten zal worden verminderd.
Het lichtplan wordt verder in werking gebracht, waarbij vooral naar kleur van LEDs wordt gekeken.
Beschikbare rapporten over bodemvondsten die worden getoond in de collectie zullen worden verwerkt in het registratiesysteem, met koppelingen naar fotoreportages in de fotobeeldbank. Daarnaast zal onderzoek worden gedaan in het provinciale archeologische depot, met het doel te komen tot (permanente) bruiklenen van bodemvondsten uit Vollenhove. Dat geldt ook voor objecten in andere museadepots met een relatie met Vollenhove, met name  Leiden en Arnhem. Van historisch beeldmateriaal zal uit kostenoverwegingen (verzekering) een replica worden gemaakt.
 
Educatie
 
Deelname aan het Cultuurmenu heeft geresulteerd in deelname van slechts 4 scholen in het voorjaar van 2025. We hebben te maken met een toenemende concurrentie van andere aanbieders en zijn grotendeels afhankelijk van het Cultuurplatform voor selectie. Het aanbod, in de vorm van drie projecten, wordt gecontinueerd. Projecten, die bij het Cultuurmenu zijn of worden geweigerd, zullen zelfstandig aan scholen in de directe omgeving worden aangeboden. We hopen zo in het najaar van 2025 nog eens 10 scholen te mogen ontvangen.
 
Arrangementen en stadswandelingen
 
Het cateringaanbod is inmiddels uitgebreid met soep en tosti’s en wordt gecontinueerd.
Een stadswandelingarrangement voor kleine groepen wordt gecontinueerd, en ook als cadeau gepromoot. Het aanbod voor opstappers wordt dit jaar fors teruggebracht, op basis van de ervaringen uit 2024 en de beschikbaarheid van gidsen.
 
Marketing
 
Het Stadsmuseum leunt vooral op individuele bezoekers van buiten Vollenhove, toeristen, vaak dagjesmensen. De folder voldoet nog steeds, maar moet in 2026 worden opgefrist met nieuwe foto’s en nog meer uitnodigen tot een bezoek. Folders bij regionale horeca- en recreatiebedrijven en andere attracties zijn belangrijk maar doorverwijzing vanaf de haven (vanwege de locatie in de ‘verlaten’ Bisschopsstraat) is essentieel. In 2025 moet opnieuw inspanning worden gericht op de samenwerking met de havenmeester of soortgelijke (gemeente)functionaris. De status en functie van Toeristisch Informatiepunt van NP Weerribben-Wieden leverde in 2024 al extra aandacht op en kan nog verder worden uitgebouwd.  
Zowel persoonlijke doorverwijzing als de juiste informatie op alle aanwezige informatieborden en wegwijzers moeten de conversie van bezoeker van Vollenhove naar bezoeker van het stadsmuseum vergroten. Dit zal ook moeten worden bekeken en geoptimaliseerd vanuit de Grote en Kleine Kerk, als die open zijn voor publiek.
Deelnemers aan lezingen komen vaak voor de eerste keer in het Stadsmuseum en zijn verrast door het aanbod – waar ze op dat moment nauwelijks naar kunnen kijken. Opnieuw benaderen van hen via e-mail voor een bezoek aan de tentoonstelling, en aan andere lezingen, kan extra bezoekers en donateurs opleveren.
De uitstraling van ons pand met afneembare banieren aan de voorkant zal begin 2025 zijn gerealiseerd.
Vanwege het teruglopend aantal donateurs en het sinds de coronaperiode achtergebleven aantal groepsbezoeken begint onze financiële situatie te verslechteren, een trend die moet worden gekeerd. De hiervoor benodigde en andere marketinginspanningen worden verder uitgewerkt in het marketingactieplan 2025. Onderdeel kan zijn de werving (ook met kortingsacties) op straat bij evenementen, bijvoorbeeld rond het corso. De bestaande PR-activiteiten naar de media worden onverminderd voortgezet, evenals de rechtstreekse PR via website en Facebook.
 
Ondersteunende activiteiten
 
Het aanbod in de museumwinkel blijft beperkt tot die artikelen die daadwerkelijk ‘lopen’, met extra aandacht voor nieuwe en oude nummers van Kondschap en de ‘eigen’ boekjes. Bij lezingen moet het winkelaanbod en dat voor nieuwe donateurs extra worden gepromoot, evenals de vouchers.
 
De koffiehoek wordt bij goed weer uitgebreid met een terrastafel met kussentjes en parasol, en een uitnodigend openstaande schuifdeur. Met name fietsers worden hier uitgenodigd hun fiets te stallen bij een bezoek aan het museum en een wandeling door Vollenhove. De ‘achteringang’ kan bij goed weer ook gewoon als ‘ingang’ dienst doen – met name voor fiets(parkeerd)ers. Het is wel zaak om de aandacht van de dienstdoenden te laten verdelen over beide ingangen (met behulp van de verklikkerbel). Intern moet nadrukkelijker worden gewezen op het belang van inkomsten uit de koffiehoek, waarbij ook de boekenverzameling een positieve rol kan spelen. Titels en beschrijvingen zijn via de beeldbank op internet toegankelijk, zowel thuis als in het museum. Via de website zal hier extra promotie voor worden gemaakt.
Op maandagmorgen wordt de mogelijkheid aangeboden individuele ondersteuning te krijgen bij het verzamelen van historische gegevens over de eigen familie.
 
Organisatorische activiteiten
 
Ook dit jaar wordt aandacht gegeven aan praktische werking van de Governance Code Cultuur, het veiligheidsbeleid en het calamiteitenplan. Belangrijkste activiteiten zijn nu het up-to-date houden van alle documenten en het in voorjaar en najaar trainen van medewerkers. Alle documenten zijn hiervoor ook via de website toegankelijk.
Uiterlijk aan het einde van het eerste kwartaal wordt het jaarverslag gepubliceerd.
Het handboek voor dienstdoende gastheren/-vrouwen, dat ook online beschikbaar is (thuis en in het museum) wordt regelmatig onderhouden en zal op vrijwilligersbijeenkomsten in het voorjaar en najaar weer onder de aandacht worden gebracht.
Het vastleggen en overdragen van kennis van uittredende functionarissen zal in 2025 worden afgerond, bijvoorbeeld over installaties en onderhoud. Ook moet opnieuw aandacht worden gegeven aan documentatie van de automatisering.
 
Vrijwilligersbeleid
 
Gastheren/-dames zullen uitdrukkelijk worden uitgenodigd om extra (historische) kennis (over voorwerpen in de collectie) op te doen en/of taken in het collectiebeheer(systeem) uit te voeren. Ze kunnen daarvoor uitleg of begeleiding krijgen. Dat geldt ook voor het gebruik van de voorzieningen in Beeld en Geluid.
Van elke vrijwilliger wordt verwacht de veiligheidsmaatregelen en andere operationele zaken uit het Handboek uit te kunnen voeren. Ze worden ook uitdrukkelijk aangemoedigd de mogelijkheid om wat te drinken of te eten in de koffiehoek aan te bevelen.
De communicatie met de vrijwilligers blijft aandacht krijgen door nieuwsbrieven en zo mogelijk intensiever e-mailgebruik (bijvoorbeeld uitnodigingen voor de lezingen).
Aan het begin van het nieuwe jaar zal een gezellige bijeenkomst met alle vrijwilligers worden gehouden, waarbij één vrijwilliger in het zonnetje wordt gezet en afscheid zal worden genomen van inmiddels vertrokken vrijwilligers. Daarnaast zal begin april, voor de opening van het nieuwe seizoen, een bijeenkomst worden georganiseerd voor het onder de aandacht brengen van alle veiligheidszaken (inclusief gebruik van het logboek), GCC / ethische code, inclusie/toegankelijkheid en diverse beleidszaken - in feite een niet - vrijblijvende herhalingstraining. Uitleg van het beleid en de daaruit voortvloeiende acties wordt verder zoveel mogelijk individueel gedaan zodra men dienst doet als gastheer/-vrouw, door meelopende of dienstdraaiende bestuursleden.
Werving van nieuwe vrijwilligers zal opnieuw plaatsvinden vanuit het donateurbestand, vanuit de bestaande vrijwilligers en via VIP Steenwijkerland en Noordoostpolder.
 
Automatisering
 
De website zal in 2025 nog meer moeten worden gebruikt voor communicatie met donateurs. Bestuursleden en sleutelfunctionarissen zullen in het gebruik van de website worden getraind, met name in het onderhouden en aanvullen van teksten in hun eigen domein. Vrijwilligers blijven in staat gesteld ook thuis inzage te krijgen in het collectiebeheersysteem voor foto’s, om zo mee te werken aan betere beschrijvingen.
Het informatiebeleid moet opnieuw worden geëvalueerd.
 
Onderzoek
 
Eén van de criteria voor goed museaal handelen, basis van de museumnorm, is het doen van onderzoek en het overdragen van de resultaten. Getracht wordt de onderzoeksfunctie uit te breiden met meer vrijwilligers, mogelijk door concrete onderzoekstaken te formuleren. De overdrachtsfunctie van onderzoeksresultaten is met artikelen in Kondschap gerealiseerd, aangevuld met lezingen. Onderzoeksresultaten worden vastgelegd in het collectiebeheersysteem.
Het onderzoek zal zich in 2025 concentreren op archeologische vondsten in en rond Vollenhove, in het verleden gedaan maar niet publieksvriendelijk vastgelegd.
 
Samenwerkingsverbanden
 
Deelname aan het ‘gereactiveerde’ Museumberaad wordt voortgezet. Wellicht kan vanuit dit platform ook aan meer en betere marketing worden gewerkt, in het verlengde van het gemeentelijk beleid voor spreiding van toeristen.
Het contact met de VORG zal worden uitgebouwd. Contacten met Collectie Overijssel lopen moeizaam en hebben in 2025 opnieuw extra aandacht nodig. Contacten met Oversticht zullen worden uitgebouwd, vooral op het gebied van archeologie.
Er zal blijvend aandacht zijn voor samenwerking met het plaatselijke departement van ‘het Nut’. Het voor ons zo belangrijke Cultuurmenu blijft extra aandacht nodig hebben. Voor marketingdoeleinden is de organisatie van NP Weerribben-Wieden belangrijk, als Toeristisch Informatiepunt en de promotiemogelijkheden via de website visitweerribbenwieden.com. Samenwerking met de werkgroep recreatie en toerisme van de Belangenvereniging Vollenhove Stad, zoals voor het laatst in 2021, moet worden hernieuwd. Helaas is er weinig terechtgekomen van samenwerking met de VOC, in 2025 zullen opnieuw contacten worden gelegd.
Tenslotte is samenwerking nodig met de opvolger van de Stichting Waterrecreatie Steenwijkerland vanwege informatievoorziening vanuit het havenkantoor.
MijnStadMijnDorp, het internetproject van Collectie Overijssel, blijft ook in 2025 samenwerkingspartner door publicatie van een beperkt aantal oude artikelen van Kondschap. Samenwerking met de IJsselacademie kan mogelijk nog voordelen bieden, bijvoorbeeld op het gebied van lezingen en wellicht promotie.
 
Huisvesting
 
De huidige huisvesting voldoet goed. Registratie van temperatuur en vochtigheid, voor de Museumnorm, geeft wel aanleiding tot voorzichtigheid m.b.t. open deuren en ventilatiemomenten. Het systeem is zowel voor de vaste tentoonstelling (beneden, warmtepomp en ventilatie, met warmteterugwinning) als boven (CV voor depot) toereikend, mits de ruime museumnormen worden gehanteerd (max. luchtvochtigheid 60%) en goed gebruikt. Onderdelen van de installatie zullen in 2025 worden vervangen, waarbij mogelijk ook het automatisch regelen van de ventilatie wordt meegenomen (tijdschakeling, lage ventilatie alleen tijdens gebruiksmomenten). Het gasverbruik voor de bovenverdieping wordt teruggebracht door een slimmere thermostaat. Dit alles als onderdeel van verduurzaming, waarbij ook zonnepanelen een rol spelen. Hiervoor is gemeentelijke toestemming maar ook ondersteuning met subsidie van belang. De aanbevelingen uit de energiescan van 2024 zullen worden beoordeeld op economische haalbaarheid en in 2025 en later worden uitgevoerd ten laste van de reserves, deels in de begroting van 2025 opgenomen. Hierbij mogelijk ook een mobiele luchtontvochtiger voor de tentoonstellingsruimte. Van belang is een uitbreiding van de monitoring van elektriciteit.
De wisseltentoonstellingen zullen uitsluitend plaats vinden in Beeld en Geluid, de koffiehoek en entree. Daarnaast kunnen twee tot drie vitrines in Geestelijkheid afgedekt worden met een kleed en kan de ruimte bovenop de vitrine ingezet worden voor de kerstgroepententoonstelling. De vitrine met de bijbel van familie Sloet blijft als vitrine in tact en wordt niet afgedekt.
Af te stoten onderdelen van de collectie blijven in depot of collectie tot moment van afstoten en worden niet tijdelijk elders in het gebouw gestald.
 
Routebeschrijvingen
 
Naast de ‘monumentenroute’, die goed wordt verkocht,  zijn met het programma Routemaker actuele versies van een wandelroute over het hoge Land beschikbaar, een 77 km lange Havezatenroute (fiets) en een 34 km lange fietsroute over het oude en nieuwe land. Onze eigen routes moeten beginnen en eindigen bij het museum. Er zal daarnaast een route langs de ‘kunstwerken’ in Vollenhove worden ontwikkeld. Ook zal worden gekeken naar een historische fietsroute in de omgeving.
 
Donateurs
 
In 2025 zal er in het najaar een middag of avond voor donateurs worden georganiseerd, eventueel ook toegankelijk voor andere relaties en indien er plek is ook voor vrijwilligers. Doel is behoud maar ook werving. Nodig hiervoor is een goede communicatie, liefst per e-mail (met de nieuwe ledensoftware), want Kondschap is te ‘traag’ (lange voorbereidingstijd, waarin veel kan veranderen). Ook bezoek aan het museum gedurende openingstijden kan worden gepromoot, bijvoorbeeld met een mailing met o.a. nieuwe objecten en als onderwerp ‘We missen u…’.
 
Open Monumentendag, Maand van de Geschiedenis en andere publieksevenementen
 
Het museum zal zich qua openingstijden zoveel mogelijk aanpassen bij locale evenementen, maar niet gratis toegankelijk zijn tenzij dit wordt gesubsidieerd. Deelname aan de organisatie van publieksevenementen zal alleen plaatsvinden indien er een duidelijk belang voor het museum kan worden aangegeven, of kennis van het museum benodigd is.
 
Begroting 
Voor het kunnen uitvoeren van dit jaarplan is de volgende begroting opgesteld:





  
De uitvoering van de museale kerntaken is als volgt verwerkt in de begroting:
- verwerven/afstoten: verwerven gaat in principe via schenking of bruikleen (zonder kosten), afstoten gaat via de LAMO-procedure. Voor verwerven van objecten die binnen de collectie passen en van tenminste gemiddelde historische en informatieve waarde zijn, in goede toestand verkeren en waarvan de herkomst volledig bekend is, is op de balans een budget gereserveerd. Aankoop vindt plaats als een project, via het bestuur.
- collectiebeheer = registreren, documenteren, digitaliseren, beheer: de kosten van het collectiebeheersysteem bestaan uit lidmaatschapskosten en hostingkosten. Voor onderhoud en kleine kosten is de begrotingspost voldoende.
- onderzoeken is vrijwilligerswerk en vindt vooral via internet plaats. Overige kosten zijn uitsluitend reiskosten en vallen onder de algemene noemer reiskosten.
- presenteren: fysiek = tentoonstellen, digitaal = de kosten van het collectiebeheersysteem en posten die onder de noemer ICT vallen.
- educatie: apart begroot.
 
Raming over de jaren 2025-2028
Wordt nog aan gewerkt en later ingevoegd. 
 
Voor een voorzichtige vooruitblik naar de periode tot en met 2027 is in 2024 de volgende raming opgesteld: